ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Nedir?

IS0 14001, kuruluşlardan faaliyet, ürün ve hizmetlerinin çevresel etkilerini belirlemelerini ve»değerlendirmelerini, önemli etkilerini kontrol altına almalarını, kirliliği önleyici çalışmalarda bulunmalarını ve çevresel performanslarını sürekli geliştirmelerini bekler.

ISO 14001, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ile ortak yönetim sistemi prensiplerine sahiptir ve dolayısıyla kalite yönetim sistemine sahip olan kuruluş, ISO 14001 sistemini mevcut sistemine entegre edebilir.

Günümüzde, kuruluşlardan beklentiler artmıştır. Artık sadece iyi mal veya hizmeti ucuza sunmak ve ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ile sunulan bu ürünü güvence altına almak yetmemektedir. Beklenti, Kuruluşların ürün veya hizmeti üretirken çevreye saygılı olmaları, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önlemleri almaları ve sosyal sorumlulukları yerine getirmeleri yönündedir.

ISO14001 Çevre Yönetim Sistemi olan bir kuruluş:

·         Kirlilik ile ilgili risklere acil durumlara (yangın, patlama sel, deprem, sızıntı,vb.) hazırlıklıdır ve çevresel yasal düzenlemelere uyumu garanti altına almıştır.

·         Çevresel Etkilerini değerlendirmiş ve önemli çevresel etkilerini kontrol altına almıştır.

·         Sürekli çevresel performansını iyileştirmektedir. (Atık miktarının azaltılması, doğal kaynakların verimli kullanılması vb.)

·         Çevresel hareketlerden gelen baskılar ve ilgili taraflardan gelen şikayetler azaltılmıştır.

·         Müşterilerinin ve toplumun çevresel konulardaki beklentilerini karşılamaktadır
 

ISO 14001 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ KURMA AŞAMALARI

1 - Mevcut Durumun Tespiti
Mevcut durum tespitinde kuruluşun çevresel unsurları, kanuni ve diğer gerekliliklere karşı mevcut durumu, mevcut çevresel uygulamalar ve geçmişte yaşanan çevresel kazalar belirlenir. Başka bir deyimle kuruluşun çevre objektifiyle fotoğrafı çekilir.

2 - Çevre Yönetim Sistemi Oluşum Planı
Çevre yönetim sistemi faaliyetlerini organize edecek takımın ve bu takıma destek verecek diğer birimlerin zaman ve gücünü en etkin şekilde kullanabilmek için ele alınacak konuların ve sorumluların belirlenmesi ve bunun bir zaman çizelgesine dökülmesi aşamasıdır. Bu plan, belli periyotlarda gözden geçirilir ve gerekiyorsa güncellenir.

3 - Eğitim
Çevre yönetim sistemi öncelikle uygun seviyelerdeki kilit çalışanlara tanıtılır.Eğitim faaliyetlerinde tüm detayların aynı şekilde aynı yoğunlukta her çalışana aktarılmasından ziyade seviyelendirilmiş yetki ve sorumluluklara uygun detay ve içerik aktarılır. Ancak bu şekilde mevcut kaynaklarımızı (eğitimci, eğitime katılan ve ilgili maliyetler) etkin bir şekilde kullanmış ve herkesi gereksiz detaylara boğmamış oluruz.

4 - Çevre Yönetim Sisteminin Kurulması
Bu konuyla ilgili pratik uygulama genellikle kuruluşun büyüklüğüne göre çalışma takımları oluşturmaktır. Bu takımların önderliğinde önemli çevresel unsurların belirlenmesine ilişkin bir metot oluşturulur ve önemli çevresel unsurlar tespit edilir. Üst Yönetim tarafından önemli çevresel unsurları adresleyen bir çevre politikası oluşturulur. Önemli çevresel unsurlar temel alınarak kuruluşun çevresel amaç ve hedefleri belirlenir. Çevre Yönetim programı hazırlanır. Önemli çevresel unsurları kontrol altına alacak uygulama yöntemleri belirlenir. Olabilecek acil durumlar ve bu durumlarda yapılması gereken uygulamalar tespit edilir. Operasyonel kontrol parametreleri ve çevresel performans göstergelerinin belirlenmesi yine bu aşamada yapılması gereken çalışmalardır.

5 - İç Tetkiklerin Gerçekleştirilmesi
Çevre yönetim sistemi oluşumunun tamamlandığı kararı verildikten sonra alt sistemlerin planlandığı gibi çalışıp çalışmadığının, birbirleri ile uyumunun, etkinliğinin kontrol edildiği iç tetkikler yapılır. Burada tespit edilen uygunsuzluklar / gelişmeye açık alanlar bir plan dahilinde ele alınır.

6 - Gözden Geçirme
Üst yönetim çevre yönetim sistemini; politikayı, iç tetkikleri, hedefleri, çevre yönetim programını, düzeltici/önleyici faaliyetleri, ilgili taraflardan alınan şikayetleri, iyileştirme çalışmalarını, kaynak ihtiyaçlarını gözden geçirir, sistemin etkinliğini ve sürekliliğini sağlanır.